Ho mạn tính kéo dài - có nên nghĩ đến viêm loét dạ dày, trào ngược dạ dày?

"Theo Tiến sĩ, Bác sĩ Ryan D Madanik, Trường đại học Bắc Carolina, ước tính khoảng hơn 25% các trường hợp ho mạn tính do trào ngược acid dạ dày (cứ 4 người ho mạn tính thì có 1 người do nguyên nhân trào ngược acid dạ dày). Điều tồi tệ nhất ở hầu hết các bệnh nhân mắc ho mạn tính là không có các triệu chứng điển hình của trào ngược acid dạ dày thực quản như ợ nóng. Điều này làm cho việc chẩn đoán có thể trở nên không đúng hướng" 

Khi nào ho,viêm họng có thể liên quan đến trào ngược acid dạ dày?

Thông thường, các bác sĩ lần theo các manh mối chính như sau để đánh giá ho mạn tính có phải do trào ngược acid dạ dày hay không:

·       Ho có liên quan đến trào ngược acid dạ dày thường diễn ra vào ban đêm hoặc sau bữa ăn.

·       Ho có thể cũng xuất hiện khi chúng ta ở tư thế nằm.

Khi chụp Xquang, nếu chúng ta không thể tìm thấy một nguyên nhân hợp lý nào, hoặc hiện tượng ho xảy ra mà không chảy nước mũi, hoặc không phải hen suyễn, thì khi đó phần nhiều nguyên nhân là do trào ngược acid dạ dày thực quản.

Trào ngược acid dạ dày thực quản gây ho như thế nào?

Cơ chế loại bỏ chất kích thích đường thở: Có một vài lý thuyết đã cố gắng giải thích vì sao trào ngược acid dạ dày thực quản gây ho. Nhưng sự giải thích phổ biến nhất hiện nay là khi acid  dạ dày trào ngược vào thực quản, một phần có thể di chuyển lên cơ vòng thực quản trên. Cơ vòng thực quản trên là một van cơ có chức năng bảo vệ đường dẫn khí quản và thực quản. Khi chúng ta hít thở không khí, cơ vòng thực quản được đóng lại để cho không khí đi vào khí quản và vào phổi chứ không phải vào dạ dày. Khi chúng ta nuốt nước bọt, thức ăn, nó sẽ mở ra để thức ăn đi vào dạ dày. Acid trào ngược thành các giọt nhỏ, gọi là microdroplets, đi vào thanh quản và hệ phế quản (mạng lưới đường thở bên trong phổi). Tuy nhiên, cơ chế sinh học của người là sẽ loại bỏ bất kỳ chất gây kích thích nào có trong thanh quản hoặc hệ phế quản bằng phản xạ ho. Vì vậy, trào ngược acid dạ dày thực quản sẽ gây ho.

Cơ chế thần kinh cơ: Một cách giải thích khác, có phần phức tạp hơn, cơ chế như sau: Thông thường là phản ứng của cơ thể đối với một tác động hay chất khích thích không phù hợp. Mỗi lần ho là một cơ chế cảm giác phức tạp liên quan đến thần kinh và cơ. Các nghiên cứu đã phát hiện ra rằng một phần giác quan của cơ chế phản xạ nằm ở đường hô hấp dưới. Phản xạ này được gọi là phản xạ thực quản – phế quản. Các nhà khoa học tin rằng phản xạ ho như một cơ chế chống acid trào ngược lên và đi vào phổi.Vì vậy, khi một lượng acid dạ dày trào lên cơ vòng thực quản, một số người có thể bắt đầu ho vì các giác quan phản xạ đã được kích thích.

Thực tế ở Việt Nam, theo thống kê ở các bệnh viện trung ương, có rất nhiều bệnh nhân bị chẩn đoán sai do dựa trên triệu chứng ho là chính. Người bệnh thường được bác sĩ kê các đơn thuốc theo hướng điều trị “viêm họng”. Tuy nhiên, mặc dù các bệnh nhân tuân thủ tuyệt đối phác đồ điều trị của bác sĩ nhưng triệu chứng ho không có sự cải thiện.

VD, một trường hợp như sau:

Anh Sơn ở Hải Dương là một trường hợp điển hình bị ho và viêm họng mạn tính nhưng phải mất hơn hai năm mới xác định được đúng nguyên nhân là do trào ngược acid dạ dày.

"cách đây hai năm, tôi bị ho và viêm họng mạn tính. Đi khám nhiều lần ở các bệnh viện địa phương và trung ương đều được chỉ định khám chuyên khoa tai – mũi – họng. Các đơn thuốc do bác sĩ kê cho tôi bao giờ cũng có kháng sinh và nhiều loại thuốc khác. Vì thế tôi đã dùng rất nhiều kháng sinh nhưng không hề thấy thuyên giảm. Tôi vẫn bị ho, vẫn bị viêm, viêm đến lở loét hết cả họng. Cho đến lúc tôi chán nản, buông xuôi và về khám ở bệnh viên đa khoa của tỉnh Hải Dương thì được ông bác sĩ ở đây chỉ định đi nội soi dạ dày và kết luận là tôi bị trào ngược acid dạ dày thực quản."

*************************************************************************

Để tránh việc nghe các lời các ông lang hoặc các nhà quảng cáo thuốc, dẫn đến việc dùng thuốc không hiểu quả, chúng ta cần hiểu rõ, khi mắc viêm loét dạ dày, trào ngược dạ dày cần tìm các loại thuốc giúp giải quyết các vấn đề sau:

• Chống viêm, tăng dịch nhày tại dạ dày và thực quản
• Làm tăng các yếu tố bảo vệ dạ dày như tăng tiết dịch nhày (mucin), giảm các enzyme gây viêm và các enzyme xúc tác quá trình gây viêm. Nhờ đó, quá trình viêm được kiểm soát, sự tăng tiết dịch nhầy cũng giúp giảm tác động kích ứng khi ho và giảm ho.
• Cân bằng hệ sinh thái vi khuẩn ruột trong hệ tiêu hóa, tăng cường yếu tố miễn dịch cơ thể.

Tốt nhất, người bệnh nên tham khảo ý kiến của cán bộ y tế có kiến thức trước khi quyết định sử dụng một sản phẩm thuốc nào đó cho mình nhé. Đừng nghe lời quảng cáo mà dùng thuốc linh tinh không những không lành bệnh và còn bị biến chứng sang các bệnh khác.